KosVoice / Τα διαφορετικά! Όποια κι αν είναι αυτά! (Τα βιβλία του Eric Carle είναι για όλους! ) / Εύα Βακιρτζή / 11 Ιουνίου 2019

Η Εύα Βακιρτζή επιλέγει τα βιβλία του Eric Carle και εξηγεί γιατί τα παιδικά βιβλία και ο συγκεκριμένος συγγραφέας είναι ευεργετικά προς τα παιδιά με αναπτυξιακές δυσκολίες και αυτισμό.

Τα βιβλία του Eric Carle είναι για όλους!

Μέσα από την στήλη του Μαγικού Κόσμου σας έχω ξαναμιλήσει για την ευεργετική επίδραση των παιδικών βιβλίων στα παιδιά με αναπτυξιακές δυσκολίες. Ακόμη και σε εκείνα που βρίσκονται «χαμηλά» στο αυτιστικό φάσμα. Χρησιμοποιώ εντατικά το βιβλίο στις θεραπευτικές μου συνεδρίες καταρχήν γιατί πιστεύω βαθιά ότι κάθε παιδί, ανεξάρτητα από τις νοητικές του ιδιαιτερότητες, έχει δικαίωμα στην πνευματική ζωή. Και το παιδικό βιβλίο είναι το κατεξοχήν μέσο που βοηθάει το παιδί να εξελιχθεί νοητικά, να ανακαλύψει νέους κόσμους ταξιδεύοντας, να εκπλαγεί ευχάριστα, να διασκεδάσει, να ολοκληρωθεί αισθητηριακά, να εκφραστεί λεκτικά και συναισθηματικά.

Χρησιμοποιώ λοιπόν το παιδικό βιβλίο μέσα από μια διαδικασία ενεργής παρατήρησης και συντονισμού με το αυτιστικό παιδί. Δεν το διαβάζω...Προσαρμόζω το κείμενο στο νοητικό ή στο λεκτικό επίπεδο του παιδιού (αυτά τα δύο πολλές φορές δεν συμβαδίζουν), στην τονικότητα του λόγου του, στα πολύ ιδιαίτερα ενδιαφέροντά του, στις στερεοτυπίες του. Προσαρμόζω το εκάστοτε παιδικό βιβλίο στον αυτιστικό του κόσμο. Και μετά του ζητώ αν μπορεί να μου το αφηγηθεί. Τότε, αντιλαμβάνομαι πλήρως πώς το παιδί έχει αντιληφθεί το βιβλίο, τί του κεντρίζει την προσοχή και το ενδιαφέρον, πού θέλει να επιμείνουμε και να επαναλάβουμε. Πρόκειται για μια ψυχοδυναμική διαδικασία όπου με αφορμή το βιβλίο υπάρχει μια ουσιαστική νοητική και συναισθηματική αλληλεπίδραση με το παιδί, ενώ (και αυτό είναι το πιο σημαντικό) εκείνο βρίσκει την ευκαιρία να εκφραστεί.

Τα βιβλία του Eric Carle, με πιο δημοφιλές το Μια Κάμπια Πολύ Πεινασμένη κάνουν αυτήν τη διαδικασία πολύ πιο εύκολη. Θεωρώ μάλιστα ότι είναι τα ιδανικά βιβλία για να αρχίσουμε να «διαβάζουμε» ΜΑΖΙ με το αυτιστικό παιδί μας. Η δομή τους είναι τέτοια που λες και είναι φτιαγμένα για ένα παιδί στο αυτιστικό φάσμα. Ας «διαβάσουμε καλύτερα» την Πεινασμένη Κάμπια...Λόγος σύντομος (απευθύνεται σε πολύ μικρά παιδιά) με στοιχεία επανάληψης και ακολουθίας που αρέσει ιδιαίτερα στα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα καθώς παραπέμπει σε οργάνωση και ρουτίνα. Ο κύκλος ζωής της πεταλούδας...Πρώτα αυγό, μετά μικρή κάμπια, μετά μια πεινασμένη κάμπια που κάθε μέρα τρώει και από κάτι...Μέρες της εβδομάδας, μετρώ τα φρούτα, κατονομάζω τις λιχουδιές. Και στο τέλος μια εντυπωσιακή πεταλούδα με έντονο το στοιχείο της έκπληξης. Το παιδί στην πρώτη του επαφή με το βιβλίο δεν χρειάζεται να εμπλακεί συναισθηματικά. Βρίσκει στην Πεινασμένη Κάμπια όλα εκείνα τα καθησυχαστικά στοιχεία οργάνωσης του κόσμου του και τα αναπαράγει λεκτικά ή δείχνοντας. Οι δραστηριότητες που μπορούν να ακολουθήσουν είναι άπειρες, αλλά ας μείνουμε στα πλαίσια της ανάγνωσης!

Το ίδιο μοτίβο βρίσκεται και στο χειμωνιάτικο Χιονίζει. Τα ζωάκια του γέρου έχουν αριθμούς αντί για ονόματα. Είναι το Ένα, Δύο, Τρία, Τέσσερα και Πέντε. Πόσο ελκυστικό μπορεί να ακούγεται αυτό για το παιδί με αυτισμό...Και πάλι υπάρχει η χρονική ακολουθία. Όλα ακολουθούν μια σειρά και μια ρουτίνα. «Ο γέρος είχε τη δική του ρουτίνα. Φρόντιζε πολύ όλα τα ζώα του: το άλογο, την αγελάδα, το πρόβατο, το γουρουνάκι και τον κόκορα. Τα τάιζε και καθάριζε τον στάβλο κάθε μέρα. βράδυ, όταν τελείωνε τη δουλειά του...γύριζε σπίτι του. Καθόταν στην πολυθρόνα του, έπινε ένα φλυτζάνι τίλιο κι έτρωγε μια φέτα με ψωμί με μέλι.» Κανένα κρυμμένο νόημα, καμία μεταφορά, ένας λόγος απόλυτα κατανοητός. Και μετά το στοιχείο της έκπληξης που ενθουσιάζει κάθε παιδί. Κρυμμένες, υπέροχες εικόνες! Και επανάληψη! «Το χιόνι σκέπασε το άλογο σαν απαλή κουβέρτα. Το χιόνι σκέπασε την αγελάδα σαν απαλή κουβέρτα. Το χιόνι σκέπασε το πρόβατο σαν απαλή κουβέρτα.» Διασκεδαστικό και ανακουφιστικό για το αυτιστικό παιδί. Στο τέλος κρύβεται και πάλι μια έκπληξη! Με χρώματα και υφές που κεντρίζουν το αισθητηριακό ενδιαφέρον του παιδιού. Παραθυράκια ανοίγουν και κλείνουν ενισχύοντας την λεπτή κινητικότητα, τον οπτικοκινητικό συντονισμό, την μοιρασμένη προσοχή, το δείξιμο.

Τέλος, ένα βιβλίο που ενισχύει την σωματογνωσία και την ιδιοδεκτικότητα, την αντίληψη δηλαδή αίσθησης της κίνησης του σώματος, με ποιόν τρόπο βρίσκεται το σώμα μας στον χώρο και πώς κινείται σε αυτόν. Αυτό, δεν είναι άλλο από το Απ΄την κορφή ως τα νύχια! «Είμαι πιγκουίνος και στρίβω το κεφάλι μου. Εγώ μπορώ. Εσύ μπορείς;» Τα ζωάκια του Eric Carle μας δείχνουν τις δικές τους κινήσεις και εμείς καλούμαστε να τις μιμηθούμε. Απλές κινήσεις αλλά και λίγο πιο δύσκολες, όπως αυτή του κροκόδειλου ή της καμήλας! Η απάντηση του παιδιού είναι πάντα «μπορώ». Η ερώτηση έχει το ίδιο μοτίβο. Το βιβλίο είναι άκρως διασκεδαστικό και το παιδί συνήθως ξεκαρδίζεται. Ειδικά όταν προσπαθήσουμε να μιμηθούμε τα ζωάκια μαζί.

Αν θέλουμε να μυήσουμε το παιδί με αυτισμό στο παιδικό βιβλίο ας ξεκινήσουμε με τα βιβλία του υπέροχου Eric Carle. Τελικά, είναι φτιαγμένα τόσο σοφά που απευθύνονται πραγματικά σε ΟΛΑ τα παιδιά!

Τίτλοι: Μια κάμπια πολύ πεινασμένη / Χιονίζει / Απ’ την κορφή ως τα νύχια

Συγγραφέας: Eric Carle

Απόδοση στα ελληνικά: Ελένη Δουκάκη

Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο

Πηγή:

http://www.kosvoice.gr/carle