English
Η πολιτεία των γατών – Γιάννης Παπαδάτος
«Μη μου μιλάτε, η Γάτα μου κοιμάται
Έχοντας στα μάτια της τη γνώση του κόσμου
Και στην καρδιά της τη μουσική των εποχών».
Μπορεί μια γάτα να μην είναι το αγαπημένο μου κατοικίδιο, όχι λόγω χαμηλού ζωοφιλικού δείκτη, απεναντίας, αλλά μια αλλεργία που με ταλαιπωρεί, από τότε που με θυμάμαι μικρή, και με κάνει να «τρέχω» μακριά τους. Όμως, όταν οι γάτες και οι γάτοι εισβάλουν μέσα στα βιβλία, ανάμεσα σε λέξεις και νοήματα, όταν γίνονται Μούσες στα χέρια του Γιάννη Παπαδάτου και όχι μόνο, τότε σαν η ματιά μου αλλάζει, μαλακώνει και βουλιάζω μέσα στον γατίσιο κόσμο τους.
Η Μελένια, η Πουπέτα, δύο γάτες της θάλασσας, η Ζιζέλ η γάτα του φαρμακείου, ο αέρινος Γοδεφρείδος με τον μακρινό του απόγονο να ζει στην αυλή του πρίγκιπα της Αχαΐας, η Λίζα των δέντρων και των ονείρων, ο Σαρλώ ο ερημίτης αλλά και ο μυθικός πορτοκαλής Πέπος από την Κεφαλονιά, μερικοί μόνο από τους πρωταγωνιστές αυτού του μικρού κομψοτεχνήματος που πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο. Ο Γιάννης Παπαδάτος με ευφυή και δημιουργικό τρόπο, περιδιαβαίνει σε γνωστά λογοτεχνικά και ποιητικά μονοπάτια, αφού «όλα τα είδη του λόγου τα έχουν φιλοξενήσει» και συνθέτει μια ευρηματική ανθολογία, μερικά πανέμορφα ποιήματα (έμμετρα ή σε ελεύθερο στίχο), παραστατικά, συγκινητικά αλλά και άλλα διανθισμένα με χιούμορ και ζωντάνια. «Ένα βιβλίο αφιερωμένο στα ζώα που καταδιώκονται ή βασανίζονται από ανθρώπους», γράφει στην πρώτη σελίδα ο συγγραφέας.
Η γάτα μου βγαίνει τα βράδια
Σκιά που χαϊδεύει το φως,
έχει φίλους Ποντίκια και Σκύλους,
πάει σινεμά, σε πορείες,
ακούει μουσική, φυσικά κλασική,
παρακολουθεί διαλέξεις ζωοφιλίας
και παίζει ρόλους παρανόμου αστυνόμου
αυτή, ηθοποιός θεάτρου του δρόμου.
[..]
«Ας’ τους, νιαουρίζει, «να λένε, να γράφουν
πως είμαι παράξενη κι ανεξάρτητη,
από άλλον πλανήτη
και άλλα αναπόδεικτα πράγματα.
Απλά, προσπαθούν να μου μοιάσουν.
Μα εγώ, μια θεά, τους ξεφεύγω!»
Η παρουσία τους και η συμπεριφορά τους είναι έννοιες σύμφυτες με την ουσία της ζωής και της Τέχνης. «Λατρεύω τις γάτες, γιατί αγαπώ το σπίτι μου και σταδιακά γίνονται η ορατή ψυχή του. Ένα είδος ενεργητικής σιωπής πηγάζει από αυτές τις μικρές γούνες που εμφανίζονται αδιαφορώντας για τις παραγγελίες, της κλήσεις, τις μομφές», έλεγε ο Ζαν Κοκτώ.
Τρυφερά και νοσταλγικά τα σχέδια της ζωγράφου Φωτεινής Στεφανίδη, διανθίζουν όμορφα κάθε σελίδα. Και κάθε σελίδα και μια έκπληξη κάπου κάτω στη γωνία, ή στο κέντρο της σελίδας: αυτιλα, ουρές, πατούσες και γλυκά μουστάκια έτοιμα για παιχνίδι. Η απόλυτη συμπλήρωση της ιδέας Γιάννη Παπαδάτου στις συνθέσεις και το ύφος της Φωτεινής Στεφανίδη.
Γάτες και Γάτοι λοιπόν οι ήρωες του βιβλίου με διαφορετικούς χαρακτήρες, που συχνά νομίζουμε ή θέλουμε να πιστεύουμε ότι μοιάζουν σ’ εμάς. Ή μπορεί να μη μοιάζουν παρά μόνο στον εαυτό τους κι ίσως εμείς να τους μοιάζουμε. Ίσως…
Βρες τον δολοφόνο– Ngaio Marsh (μτφ.: Στράτος Μυρογιάννης)
Αρχές της δεκαετίας του 1930. Μεσοπόλεμος. Μια έπαυλη στην αγγλική εξοχή, και ένα από τα ζηλευτά πάρτι του οικοδεσπότη, Σερ Χάμπερτ Χάντεσλι, υπηρέτες σερβίρουν πρωτότυπα κοκτέιλ, ευκατάστατοι άντρες με βραδινά κοστούμια και λαμπερές γυναίκες με αστραφτερές τουαλέτες διασκεδάζουν με την ψυχή τους στους ξέφρενους ρυθμούς της αγγλικής αριστοκρατίας.
Όλοι ετοιμάζονται για το αποκορύφωμα της βραδιάς που δεν είναι άλλο από το παιχνίδι «Βρες τον δολοφόνο». Όταν όμως ο Τσαρλς Ράνκιν βρίσκεται στ’ αλήθεια νεκρός, όλοι είναι ύποπτοι και το παιχνίδι θα στοιχειώσει άπαντες. Επικρατεί πανικός. Τότε εμφανίζεται ο επιθεωρητής της Σκότλαντ Γιάρντ Ρόντρικ Άλεν, ο διάσημος ντετέκτιβ της Νάιο Μαρς. Κανείς δεν μπορεί να φύγει από την έπαυλη, αν δεν βρεθεί ο πραγματικός δολοφόνος.
Ένα βιβλίο μυστηρίου, κλασικό και αγαπημένο που μας μεταφέρει σε μια άλλη εποχή, ξένη από τη σύγχρονη δική μας και αν και αυτό σε κάποιους μπορεί να φαντάζει ανοίκειο και ξένο, η πλοκή αλλά και ο εξαιρετικός επιθεωρητής Ρόντρικ Άλεν, με τον εγκεφαλικό τρόπο σκέψης και την αριστοκρατική του συμπεριφορά, που εμφανίζεται εδώ για πρώτη φορά στα βιβλία της Ngaio Marsh θα γοητεύσει ακόμα και τον πιο δύσκολο αναγνώστη.
Πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της νέας των εκδόσεων Καλειδοσκόπιο με τίτλο “Ιστορίες μυστηρίου”. Υπεύθυνος σειράς Στράτος Μυρογιάννης. Ακολουθούν τους επόμενους μήνες τα “Κρουαζιέρα θανάτου” (Ngaio Marsh / μετάφραση: Ιωάννα Βετσοπούλου) και “Πτώμα αγνώστων στοιχείων” (D.L. Sayers / μετάφραση: Φωτεινή Λίκα), αλλά και το πρώτο από τα 32 συνολικά αστυνομικά μυθιστορήματα της Ngaio Marsh που εκδόθηκε το 1934.
Η ιδιαίτερη γραφή της, έδωσε νέα πνοή στο είδος του αστυνομικού, καθώς συνδυάζει ένα ιδιαίτερα προσωπικό λογοτεχνικό ύφος με ολοκληρωμένους χαρακτήρες, ρεαλιστικά σκηνικά και αληθοφανή πλοκή. Είναι μια από τις «βασίλισσες» της Χρυσής Εποχής του αστυνομικού.
Θέλω να ’ναι πάντα μέρα – Ζηνοβία Βασιλειάδη
Ο Άρης λάτρευε τη μέρα. Έπαιζε, χόρευε και γελούσε. Και κάθε φορά που η νύχτα ερχόταν, εκείνος συνεχώς γκρίνιαζε και μονολογούσε πως θέλει η μέρα να επιστρέψει και πάλι στη ζωή του. Όσο και αν η μητέρα του, με υπομονή του έλεγε πως αυτό δεν είναι κάτι εφικτό και προσπαθούσε να του δώσει μια ορθολογική εξήγηση για αυτό το φαινόμενο, εκείνος συνέχιζε να μονολογεί, να αναρωτιέται και να μην αποδέχεται την απάντηση. Ώσπου μια μέρα αποφασίζει να πάει πιάσει τον ήλιο και να τον κρατήσει για πάντα ψηλά στον ουρανό. Τι αλήθεια θα συμβεί τότε; Τι άραγε θα συμβεί αν ο ήλιος κάπου αλλού δεν ξημερώσει;
Μια έξυπνη ιστορία για τον κύκλο της μέρας και της νύχτας και για την αξία τού να μοιραζόμαστε, να συμπάσχουμε, και να αντιλαμβανόμαστε πως αποτελούμε ένα μικρό μόνο μέρος ενός οικουμενικού συστήματος, που η ισορροπία του εξαρτάται από κάθε μικρή μας κίνηση. Η συγγραφέας Ζηνοβία Βασιλειάδη είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια και με αυτή την ιδιότητά της στοχεύει στην σφοδρότητα των παράλογων συχνά παιδικών επιθυμιών που εκτοπίζουν κάθε λογική. Οι εικόνες της Μαρίνας Δημοπούλου, συνθέτουν ένα ήσυχο και όμορφο εικαστικό σύμπαν – ενδιαφέρον έχουν οι κάθετες εμβόλιμες σελίδες του βιβλίου.
Μελουζίνα – Δέσποινα Ηρακλέους
Ο μεσαιωνικός θρύλος για την πανέμορφη νεράιδα Μελουζίνα (ή Μελουζίνη), άγνωστος για τους περισσότερους αλλά και η πραγματική ιστορία του γαλλικού Οίκου Λουζινιάν που βασίλεψε στην Κύπρο από τον 12ο έως τον 15ο αιώνα, συναντιούνται αριστοτεχνικά σε αυτό το βιβλίο για μικρούς και μεγάλους αναγνώστες.
Ο βασιλιάς της Σκωτίας Ελινά θαμπωμένος από την ομορφιά της Πρεσίνας από την πρώτη στιγμή που την αντίκρυσε, θα την φέρει άγνωστη σε όλους, στο παλάτι ως βασίλισσα. Όταν εκείνη θα φέρει στον κόσμο τρία πανέμορφα κορίτσια, θα ζητήσει από το Βασιλιά να κρατήσει ένα πολύ παράξενο όρκο. Να μη δει τα νεογέννητα καθώς θα τα έκανε μπάνιο η Πρεσίνα. Έναν όρκο που όμως δεν θα κρατήσει. «Αλίμονο, βασιλιά μου! Τι συμφορά. Ο όρκος έσπασε. Για τον όρκο που έσπασες, εγώ πρέπει τώρα να πληρώσω ένα πολύ βαρύ τίμημα, για τους νόμους που έχω παραβεί» και κλαίγοντας πήρε αγκαλιά τις νεογέννητες πριγκίπισσες και χάθηκε απ’ τα μάτια του. Θρήνος. Ο βασιλιάς απαρηγόρητος.
Δεκαπέντε χρόνια μετά, τρεις θολές νεανικές γυναικείες φιγούρες, μπήκαν μυστικά στο δωμάτιο του γερασμένου βασιλιά, κούνησαν τα ραβδιά τους, ανέμισαν τους μανδύες τους και χάθηκαν μέσα στην απεραντοσύνη του έναστρου ουρανού μαζί με τον βασιλιά κι άλλη μια απροσδιόριστη σιλουέτα.
Κάπου μακριά από τη Σκωτία, στο Πουατιέ της Γαλλίας ζούσε ο Κόμης Εμερί με τη γυναίκα του και τα δυο τους παιδιά. Φημισμένος για τα πλούτη και τη σοφία του. Στο πλευρό του, πάντα ο ανιψιός του Ρεϊμόντ, που τον αγαπούσε ο Κόμης. Μια ημέρα και ενώ βρισκόντουσαν για κυνήγι ο Κόμης θα κοιτάξει τα φωτεινά άστρα και σε αυτά θα διαβάσει μια παράξενη ιστορία. Ότι αν πριν το τέλος της ημέρας κάποιος υποτελής σκοτώσει τον κύριό του, θα γίνει ο ισχυρότερος όλων των συγγενών του. Στο κυνήγι ο Κόμης σκοτώνεται από έναν αγριόχοιρο. Ο Ρεϊμόντ φεύγει συντετριμμένος προς το δάσος, όπου συναντά μια παράξενη κοπέλα που τον συμβουλεύει για τα μελλούμενα. Να δηλώσει υποταγή στον διάδοχο του θρόνου, τον ξάδερφό του, τον Κόμη Μπερτράντ και να του ζητήσει μια κακοτράχαλη γη, με διφορούμενη διατύπωση. «Έχε μου εμπιστοσύνη. Θα γίνεις ο μεγαλύτερος άρχοντας της γενιάς σου αν ακολουθήσεις πιστά τις συμβουλές μου», θα του πει εκείνη.
Ένα απολαυστικό «νεο-ιπποτικό» μυθιστόρημα εμπνευσμένη από μια αληθινή ιστορία. Η Δέσποινα Ηρακλέους μεταπλάθει ιστορικά στοιχεία, τα διανθίζει με μεσαιωνικούς μύθους και με πολλή φροντίδα μας παραδίνει μια υπέροχη ιστορία που εξάπτει την φαντασία.
Η Μελουζίνα, κόρη του βασιλιά της Σκωτίας και μιας νεράιδας, νεράιδα κι αυτή, μεταμορφώνεται κρυφά κάθε Σάββατο σ’ ένα είδος ερπετού. Κανείς δεν πρέπει να τη δει. Μ’ αυτό τον όρο και όρκο παντρεύεται στη Γαλλία τον Ρεϊμόντ και γίνεται γενάρχης της δυναστείας των Λουζινιανών. Με την καθοδήγησή της χτίζονται πόλεις, κάστρα και πύργοι σε μαγικά σύντομο χρόνο. Αποκτούν δέκα παιδιά, όλα με πολύ παράξενα χαρακτηριστικά στη μορφή αλλά κι αξεπέραστες ιπποτικές αρετές, που με το σπαθί τους εξαπλώνονται σ’ όλο τον κόσμο. Ένα Σάββατο όμως ο Ρεϊμόντ καταπατά τον όρκο του και βλέπει με φρίκη τη μεταμόρφωση της Μελουζίνας. Είναι το τέλος, αν και οι απόγονοι των Λουζινιανών ζουν και βασιλεύουν για πολλά πολλά χρόνια ακόμη.
Την αληθινή ιστορία των Λουζινιανών την αφηγείται στο Επίμετρο του βιβλίου, εξίσου γοητευτικά με τη συγγραφέα, η καθηγήτρια Ιστορίας Άγγελ Νικολάου-Κονναρή. Οι Λουζινιανοί, από το Πουατού της δυτικής Γαλλίας, επέβαλαν την παρουσία τους σε πολλά μέρη, μεταξύ των οποίων στην Ιερουσαλήμ και στην Κιλικιακή Αρμενία. Κατά τη διάρκεια της Γ΄ Σταυροφορίας αγόρασαν (το 1192) την Κύπρο από τον θρυλικό Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο και διακυβέρνησαν το νησί επί τρεις αιώνες. Σ’ αυτό το διάστημα συνέβησαν επαναστάσεις, εμφύλιοι πόλεμοι και προσωρινές καταλήψεις από εισβολείς.
Το βιβλίο «Μελουζίνα», έχει βραβευτεί από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου (ως ανέκδοτο μυθιστόρημα παιδικής-νεανικής λογοτεχνίας).
Τα θαυμαστά ζώα του Eric Carle
Περισσότερα από 180 ζώα που ζουν σε τροπικά δάση, σαβάνες, ωκεανούς, λαγούμια, ποτάμια, ερήμους, βουνά, δάση και δίπλα μας στην ακτή και στο αγρόκτημα μπορεί να ανακαλύψει ο μικρός αναγνώστης σε αυτό το βιβλίο αφιερωμένο στο εικαστικό σύμπαν του Έρικ Καρλ.
Όλα εδώ συγκεντρωμένα τα θαυμαστά του ζώα μέσα σε πολύχρωμα, ευφάνταστα σχέδια, γεμάτα ζωντάνια, άλλοτε με μπογιές και πινελιές και άλλοτε μέσα σε περίτεχνα, παιχνιδιάρικα κολάζ που κάθε παιδί θα αναγνωρίσει.
Μικρά και μεγάλα, χωράνε όλα στις σελίδες της πρωτότυπης αυτής εγκυκλοπαίδειας -ακόμα και η γαλάζια φάλαινα, το μεγαλύτερο ζώο της Γης, που ξεδιπλώνεται μπροστά μας σε μια σελίδα 80 εκατοστών. Μαζί της ιπτάμενοι σκίουροι, κοάλα, ερωδιοί, ηλεκτροφόρα χέλια, σαύρες, κολεόπτερα, γεωσκώληκες, μυρμηγκοφάγοι, γορίλες, ελέφαντες, αλιγάτορες, φλαμίνγκο, πάνθηρες, λιοντάρια, ζέβρες, ιπποπόταμοι, βίσωνες, καγκουρό, κροταλίες, πιγκουίνοι, δελφίνια, ιππόκαμποι, φώκιες, χρυσαετοί, πάντα, νυχτερίδες, αλεπούδες, αρκούδες και τόσα άλλα. Γνωρίζοντας τους διαφορετικούς βιότοπους και τα συναρπαστικά πλάσματα που τους κατοικούν, οι μικροί αναγνώστες θα συνειδητοποιήσουν πως ο άνθρωπος δεν είναι παρά ένας μικρός κρίκος στην αλυσίδα της βιοποικιλότητας και θα μάθουν να σέβονται το φυσικό περιβάλλον.
Τα κείμενα λιτά και περιεκτικά συνοδεύουν τις εικόνες από λίγα μόνο ζώα, ενώ τα υπόλοιπα παρουσιάζονται όλα μαζί στη σελίδα δίχως πληροφορίες. Ένδειξη πως πρόκειται για ένα βιβλίο που μπορεί να αξιοποιηθεί με ποικίλους τρόπους είτε ως βασικό εργαλείο αναγνώρισης και ομαδοποίησης των ζώων, είτε ως αφορμή για ζωγραφική των σχεδίων τους, είτε ως η αφετηρία για αναζήτηση περισσότερων πληροφοριών.