Σημειώσεις για το βιβλίο της Πέρσας Ζαχαριά «Η φάλαινα, το αγόρι και η θάλασσα ανάμεσά τους» / 'Εφη Κοκκινάκη

Η ζωγράφος-εικονογράφος Έφη Κοκκινάκη γράφει για το βιβλίο της Πέρσας Ζαχαριά, "Η φάλαινα, το αγόρι και η θάλασσα ανάμεσά τους".

Όλα άρχισαν όταν μετά το σχολείο τρύπωσα σε ένα μικρό βιβλιοπωλείο της Ρόδου.

Ήταν ένα μεσημέρι από εκείνα που νοιώθεις ότι ενώ τελείωσε το σχολείο οι φωνές των παιδιών παραμένουν μέσα σου και συνεχίζουν να υπάρχουν μέχρι να σωπάσουν όλες μία  μία και να αντικατασταθούν με τη σιωπή του απογεύματος.

Το βλέμμα μου έπεσε στο βιβλίο της Πέρσας Ζαχαριά Η φάλαινα, το αγόρι και η θάλασσα ανάμεσά τους  από τις Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

 Οι ακουαρέλες της Πέρσας με την απλότητα και την λιτότητα τους, την υπέροχη χρωματική τους γκάμα και την εξαιρετική εκτύπωση στο χαρτί ήταν αυτό που με έκανε να το κρατάω στα χέρια μου σχεδόν στην αγκαλιά μου… (Είμαι ζωγράφος κι αναγνώριζα κάποιον άλλον ζωγράφο που με συγκινούσε η γραφή του).

Δεν είχα ιδέα τι ακριβώς ήταν το βιβλίο, δεν με ένοιαζε στην πραγματικότητα, είχα πλημμυρίσει από τις χρωματικές κηλίδες της πινελιάς της και δεν το άφηνα μέχρι να πάω στο ταμείο να πληρώσω.

Τα βιβλία μιλάνε από μόνα τους στον καθένα για διαφορετικούς λόγους, το κράτησα μαζί μου πολύ κοντά μου για τις επόμενες μέρες μέσα στην τσάντα μου ακόμα και δίπλα στο κρεβάτι μου και το ξεφύλλιζα πριν κοιμηθώ.  Ήταν ολοφάνερο ότι είχα αποκτήσει μια πολύ ιδιαίτερη σχέση μαζί του. Με έκανε να ξεθάψω τις ακουαρέλες μου, τα χρώματα μου και τα πινέλα τους που είχα χρόνια να χρησιμοποιήσω και να ζωγραφίσω πάλι με αυτό το υλικό που τόσο πολύ αγαπούσα κάποτε.

Μια μέρα που ήμουν στο σχολείο και που το βιβλιαράκι αυτό εξακολουθούσε να είναι πάντα μαζί μου στην τσάντα μου, αποφάσισα να το δείξω σε μια τάξη της Β´ Γυμνασίου... μια τάξη με παιδιά 13 -14 χρόνων, με πολλά αγόρια και λιγότερα κορίτσια.

Τους εξήγησα ότι θα τους δείξω ένα πολύ αγαπημένο μου βιβλίο που δεν έχει λόγια, μόνο ζωγραφιές και το έβγαλα από την τσάντα μου.

Το μικρό μέγεθος του τους τράβηξε το ενδιαφέρον και αναγκάστηκαν να έρθουν πιο κοντά για να το περιεργαστούν.

Αρχίσαμε λοιπόν να διηγούμαστε την ιστορία που με τα δικά τους μάτια προέκυπτε από την εικόνα.

Εδώ εγώ είχα μια μεγάλη έκπληξη...

Παιδιά που σπάνια μιλούσαν ή εκφράζονταν στο μάθημά μου, είχαν για κάποιο λόγο ενεργοποιηθεί και το «σιωπηλό» βιβλίο τους είχε δώσει λέξεις και συναισθήματα!

Ενθουσιάστηκα γιατί όταν γίνεται κάτι τέτοιο μοιάζει με αυτό που αναγνωρίζω σαν «τα μικρά θαύματα της καθημερινότητας»,  αλλάζει όλη η δυναμική της ομάδας στην περίπτωσή μας η «βαρετή» σχολική ώρα μεταμορφώνεται σε απίστευτη δημιουργική διαδικασία και όλοι βρίσκονται ένα σκαλάκι πιο πάνω από την άχρωμη πραγματικότητα .

Ο Παναγιώτης ένα παιδί πολύ μοναχικό που για κάποιο λόγο δεν έχει ενταχτεί στην ομάδα της τάξης μπαίνει στη μέση γίνεται κάτι σαν αρχηγός σε αυτήν όλη την διαδικασία και βάζει λέξεις σχεδόν σε όλες τις εικόνες του βιβλίου.

Αυτό που μου έχει μείνει από τον Παναγιώτη είναι ότι λέει ότι σε μια εικόνα που η φάλαινα μοιάζει με βράχο «Έχει κρυφτεί η φάλαινα μέσα στο νερό για να μην την αναγνωρίζουμε, νομίζουμε ότι είναι βράχος, αλλά δεν είναι, το κάνει για να μην τρομάξει το παιδί με τον τεράστιο όγκο της...» και συνεχίζει «Αυτά είναι κόλπα που της έμαθε η γιαγιά της γιατί τέτοια  είναι τα  μυστικά που πηγαίνουν από γενιά σε γενιά...»

Συνέχισα να δείχνω το βιβλίο σε όλες τις τάξεις του σχολείου που κάνω μάθημα και στα 300 παιδιά -έφηβοι  μεταξύ 12 και 15 χρόνων...

Όλες οι τάξεις γέμισαν χρώματα, το βιβλίο έγινε κλειδί, καράβι, τραγούδι και πεταλούδα, αέρας και ήχος, και ένα σωρό συναισθήματα μοίρασαν λάμψεις από μικρά ουράνια τόξα στην γκρίζα σχολική πραγματικότητα.

Ήταν για μένα ένα από τα καλύτερα μαθήματα που έχω κάνει, και τα παιδιά για καιρό με ρωτούσαν πότε θα ξανακάνουμε κάτι αντίστοιχο...

Ευχαριστώ πολύ τις Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο και την Πέρσα που παρ’ όλο που δεν τη γνωρίζω αισθάνομαι πολύ κοντά της!

                                                            Έφη Κοκκινάκη