English
Μπορεί ένα βιβλίο που απευθύνεται σε νέους, που πολλοί κατηγορούν ότι δεν διαβάζουν, να προσελκύσει το ενδιαφέρον τους; Και, ταυτόχρονα, να ευαισθητοποιήσει για μια πράξη πολιτισμού, όπως η αιμοδοσία; Το βιβλίο της Μαρίας Σούμπερτ «Νερό δε γίνεται», ένα Young Adult μυθιστόρημα, φαίνεται να ανταποκρίνεται σε αυτό τον διπλό στόχο.
Σε μια πολυπολιτισμική γειτονιά, μια παρέα εφήβων γύρω στα 17, διαφορετικοί αλλά και τόσο όμοιοι ταυτόχρονα (όπως οι έφηβοι αυτής της ηλικίας), βιώνουν τη σύγκρουση των «πρέπει» με τα «θέλω» τους. Αναζητούν απεγνωσμένα την ταυτότητά τους μέσα από τις κόντρες με τους μεγάλους και ονειρεύονται την ενηλικίωση ως το διαβατήριο για να ξεφύγουν από όσα τους κάνουν να ασφυκτιούν. Μέσα στις παράλληλες ατομικές μικροϊστορίες που συνυφαίνουν την πλοκή, η συγγραφέας ενσωματώνει και πλήθος πληροφοριών για την εθελοντική αιμοδοσία.
Ο Παύλος, ο Ευθύμης, η Ιουλία, η Ισιδώρα, η Άννα, ο Γιάννης είναι τα παιδιά της διπλανής πόρτας. Τα παιδιά μας, οι μαθητές μας. Πηγαίνουν σε σχολεία με τάξεις αδιάφορες, ζουν σε πολυκατοικίες αναπνέοντας καυσαέριο, μεγαλώνουν σε οικογένειες παρούσες ή απούσες, με γονείς-πρότυπο ή δυσλειτουργικούς, διαβάζουν για να μπουν στο Πανεπιστήμιο, ενώ καλά - καλά δεν ξέρουν τι θέλουν στη ζωή τους, βιώνουν τον ρατσισμό, ερωτεύονται, δουλεύουν στον ελεύθερο χρόνο τους για τα χρήματα του τατουάζ που χτυπάνε, υπάρχουν μικρές τρυπούλες στα χέρια τους - που νομίζουν ότι τους οδηγούν στην ευτυχία, αλλά νιώθουν ένοχοι όταν είναι ευτυχισμένοι.
Αυτό είναι το πλαίσιο ενός βιβλίου που εύκολα μπορεί να αγκαλιαστεί από έφηβους αναγνώστες, γιατί η συγγραφέας καταφέρνει να απαλλάξει το κείμενο από της «δηθενιές» που τόσο απεχθάνονται. Γιατί, όπως λέει και η ίδια, «στους νέους δεν χρειάζεται να λες συνεχώς τι να κάνουν αρκεί να ξέρουν ότι είσαι δίπλα τους. Τα μηνύματα τα περνάς με τις πράξεις, κι όχι με τα λόγια».
Χωρίς εξάρσεις, με τρόπο λιτό και ρεαλιστικό, αφηγείται στιγμιότυπα από τη ζωή αυτών των παιδιών, συμπλέκοντας το ατομικό με το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο. Γιατί, όταν όλα γύρω μας δοκιμάζονται, η αλληλεγγύη -σε κάθε της μορφή- συνιστά οφειλή «όχι επειδή πρέπει, αλλά επειδή μπορούμε».
Η αφήγηση διαθέτει ρυθμό, οι χαρακτήρες είναι τόσο αληθοφανείς που πολλοί νέοι θα αναγνωρίσουν σε αυτούς δικά τους στοιχεία. Η γλώσσα που μιλάνε, η μουσική που ακούνε, ο τρόπος που βιώνουν όσα συμβαίνουν γύρω τους, δείχνουν πόσο καλά γνωρίζει η συγγραφέας την ψυχοσύνθεσή τους. Γι’ αυτό δεν ηθικολογεί, δεν επικρίνει τις επιλογές τους, δεν βάζει ταμπέλες για το τι είναι «σωστό» και τι «λάθος». Κι έτσι, καταφέρνει να στρέψει το βλέμμα του αναγνώστη απ’ τον μικρόκοσμο στον μακρόκοσμο. Γιατί η μετάβαση προς την ενηλικίωση είναι συμβολικά μια πράξη απογαλακτισμού, μια πράξη που σηματοδοτεί (και) τη μετάβαση από το ατομικό στο συλλογικό. Και απευθυνόμενη στη γενιά που αμφισβητεί, που επιθυμεί να ξεφύγει από το κατεστημένο και να αλλάξει τον κόσμο, τους δείχνει ότι το αίμα -που κάποιοι το χρησιμοποιούν ως εργαλείο ρατσισμού, εθνικισμού και μίσους- είναι η αόρατη, κόκκινη, κλωστή που δένει όλους μας γύρω από την κοινή ανθρώπινη μοίρα.
Info:
Νερό δε γίνεται
Συγγραφέας: Μαρία Σούμπερτ
Εικονογράφηση: Κατερίνα Χαδουλού
Ηλικία: 15+
Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο (Σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας)