Η Καθημερινή / Από τους αρματoλούς στο Ναυαρίνο / Μαρία Τοπάλη / 24 Μαρτίου 2021

  

Ενα συναρπαστικό ταξίδι, για παιδιά και εφήβους, στα γεγονότα που οδήγησαν στη δημιουργία της σύγχρονης Ελλάδας

Ευχάριστες εκπλήξεις επιφυλάσσει ακόμη και στην αυστηρότερη αναγνώστρια και αναγνώστη η περιδιάβαση στα βιβλία «γνώσεων» για παιδιά και εφήβους με θέμα την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Αν αναζητεί κανείς ενδείξεις ή και τεκμήρια για μια κοινωνία σε αντιφατική, αδιαμφισβήτητη όμως τροχιά προόδου, θα βρει εδώ αρκετά. Γιατί πρόκειται για βιβλία που τόσο ως προς το στήσιμο και την εικονογράφηση όσο και ως προς το περιεχόμενο δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από αντίστοιχα που θα συναντήσει κανείς σε ένα σημαντικό βιβλιοπωλείο του Λονδίνου, του Βερολίνου, του Παρισιού, της Νέας Υόρκης. 

Η ιστορική αφήγηση είναι τεκμηριωμένη, τα δύσκολα θέματα όπως οι αγριότητες που και οι Ελληνες διέπραξαν, π.χ. κατά την κατάληψη της Τριπολιτσάς, δεν αποσιωπώνται, ενώ πληροφορούμαστε ότι οι Οθωμανοί κατακτητές δεν εμπόδιζαν την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων των υπόδουλων. Οι αγιογραφικοί τόνοι του παρελθόντος εγκαταλείπονται, επιτρέποντας γνήσια συγκίνηση. Το Μεσολόγγι δεν έχει ανάγκη τονισμού είναι υψηλό από μόνο του. 

[...]

Δύο παλαιότερα βιβλία θα συμπληρώσουν τις γνώσεις μικρών (αλλά και μεγάλων) γύρω από την επίμαχη χρονική περίοδο. Το ένα, ήδη βραβευμένο, είναι το «Ενας κόσμος σε κίνηση» της Μαρίζας Ντεκάστρο (Καλειδοσκόπιο, 2017, για παιδιά 12 ετών και άνω) και συστήνει με πληρότητα την εποχή των επαναστάσεων, από τον Διαφωτισμό μέχρι και τον Ρομαντισμό.

Κάθε τόσο, στις καλοσχεδιασμένες και από εικαστικής απόψεως σελίδες του, εστιάζει σε ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος (η πολυπολιτισμική Θεσσαλονίκη, η εκπαίδευση πριν και μετά την Ελληνική Επανάσταση κ.λπ.). Ετσι γίνεται αντιληπτή η Ιστορία ως σύνθετη διαδικασία και η Ελλάδα ως μέρος ενός δυναμικού συνόλου σε εξέλιξη. (Να προσθέσουμε εδώ ότι πολύ πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καπόν ένας ακόμα σχετικός τίτλος της Μαρίζας Ντεκάστρο, «24 εικόνες για την Επανάσταση του 1821».)

Τέλος (και πάλι από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο) το βιβλίο του σημαντικού ιστορικού Βασίλη Κρεμμυδά για τα «Καράβια» μάς ξεναγεί στον θρύλο της ελληνικής ναυτιλίας από τις αρχές μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Ναυπήγηση, λιμάνια, εμπορική δραστηριότητα, όργανα πλοήγησης παρουσιάζονται γλαφυρά μαζί με τους πρωταγωνιστές και τις –λιγοστές– πρωταγωνίστριες. Ο εκδότης το προτείνει για παιδιά 9-12 ετών, δύσκολα όμως μπορώ να φανταστώ άνθρωπο που αγαπά τη θάλασσα που δεν θα το ξεκοκαλίσει.

Πηγή:

https://www.kathimerini.gr/society/561300595/apo-toys-armatoloys-sto-nayarino/