Elniplex / Σήμερα είναι η μέρα / Από Απόστολος Πάππος / 24 Σεπτεμβρίου 2023

Διαβάζεται σε 3′- Ηλικιακό κοινό: 4+ (target 5-8) – Εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά

Μπορείς να γίνεις ο,τι θες. Μπορείς να γίνεις δρόμος, ποτάμι, ωκεανός
Εκ του βιβλίου

Η Θεοδώρα Κατσιφή και η Θέντα Μιμηλάκη δημιουργούν ένα βιβλίο-σημείο αναφοράς στη σχέση μητέρας παιδιού και κυρίως στην ηθική υπόσταση και ακεραιότητα μιας μητέρας μέσα στην οικογένεια και τον κόσμο.

Περί τίνος πρόκειται

Η μαμά μου δεν μοιάζει με κανένα μεγάλο άνθρωπο. Τον σκύλο μας τον λέει Κύριο. Η τσάντα της έχει μέσα τα πιο απίθανα πράγματα. Για κάθε έναν που κρυώνει, έχει μια ζεστή κουβέντα. Κάθε πρωί με ξυπνά με φως και ένα ποίημα. “Πέτα ψηλά, πέτα μακριά. Κι αν δεν έχεις, βγάλε φτερά… Σήμερα είναι η μέρα!”

Όταν με αφήνει στο σχολείο, μου εύχεται καλό ταξίδι. Ίσως γι’ αυτό δεν την καταλαβαίνουν πολλοί άνθρωποι. Ούτε εγώ πάντα.

Λέει κι άλλα όμορφα πράγματα η μαμά. “Όταν σε βρίσκει η βροχή, να γελάς δυνατά…” Και όταν έρχεται να με πάρει από το σχολείο, παραβγαίνουμε στο τρέξιμο. Τρέχουμε μέχρι να μας βγει η γλώσσα. “Όταν μεγαλώσω, μπορώ να γίνει ό,τι θέλω“, μου λέει. Και μια μέρα θα την περάσω στο τρέξιμο. Μπορεί να είναι σήμερα αυτή η μέρα…

Εστιάζοντας

Μια μητέρα διαφορετική. Όχι μόνο ως μητέρα. Ως θέση μέσα στον κόσμο, ως αυτοπροσδιορισμός. Δεν φοβάται να διαφέρει. Δεν μετακινεί τον εαυτό της άσκοπα. Δίνει στον γιο της φως, χάδι, ποίηση, λόγια που περιέχουν όψεις του κόσμου να σταθεί σε μια πραγματικότητα που μπορεί να γίνει εύκολα ανυπόφορη. Η ζωή της, το πέρασμά της στον κόσμο, είναι το παράδειγμά της. Θα παίξει μαζί του. Δεν θα του χαριστεί. Θα του παραχωρήσει στιγμές, χαρά, αλλά όχι κάποιο βολικό ψέμα. Θα του δώσει ευχές που σημαίνουν πράγματι κάτι, νοήματα που δεν επαληθεύονται άμεσα σαν βροχή στο χώμα, που θα χρειαστούν χρόνο, υπερβάσεις, οξύτητα. Πρέπει να είσαι σε διαρκή ετοιμότητα για να είσαι καλά. Γιατί κι όταν δεν είσαι, θα είσαι καλά. “Στη χαρά να στροβιλίζεσαι σαν ανεμοστρόβιλος… Στη λύπη να κρατάς στην τσέπη σου ένα μπλε όνειρο“. Στη μετεώριση μεταξύ χαράς και λύπης, ηδονής και οδύνης, υπάρχουν όπλα και απαντήσεις. Δε θα στα πει όλα εκείνη ή κάποιος άλλος, θα πρέπει να επιστρατεύσεις τον εαυτό σου και να δώσεις δικές σου απαντήσεις. Μέχρι τότε, κάποιοι θα κάνουν ό,τι μπορούν για να βγάλεις φτερά.

Ένα είδος μητέρας, γυναίκας, ανθρώπου, χειραφετημένης, ελεύθερης, ακέραιας, άφοβης, με συναίσθημα που δεν εκπίπτει σε κάποιο μελό, με λόγο που υψώνει το σπουδαίο στο βλέμμα του γιου του, που του δίνει την ώθηση να τρέξει, να παίξει, να διαλέξει, να αλλάξει, να πετάξει, να καλπάσει.

Η Θεοδώρα Κατσιφή διαλέγει τις λέξεις με μεγάλη προσοχή, τις θέτει στην υπηρεσία μιας ολότητας, μιας ιστορίας, δεν τους αφήνει περιθώριο να δουλεύουν μόνες τους σε μονοπάτια εντυπωσιασμού. Το κείμενό της είναι αρραγές, σφιχτοδεμένο, περνά μέσα από ένα φιλοσοφικό και ηθικό διάκενο για να νιώσει ο αναγνώστης τη δύναμη της ιστορίας. Μιας ιστορίας που καθώς ξετυλίγεται από τον μικρό αφηγητή σε πρώτο πρόσωπο, γίνεται μια προσωπογραφία της μητέρας του και της σχέσης του μαζί του, αλλά για εμάς ανυψώνεται στον ορίζοντα μιας αξιοσημείωτης στάσης ζωής: δεν αναζητά απεγνωσμένα την αναγνώριση, της αρκούν οι λίγοι άνθρωποί της και όσοι μπορούν να ασπαστούν τις επιλογές της, δεν καταναλώνεται καβαφικά μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου, δεν εγκλωβίζει τον γιο της σε ένα ολοδικό της σχέδιο ζωής.

Ο λόγος της δεν είναι σπασμωδικός, παρηγορητικός. Προκαλεί συσπάσεις και δονήσεις, γίνεται μια αντήχηση μέσα στο ηχείο του εαυτού, εμπνέει, σείει, αναδύει. Έτσι, έχουμε ως αποτέλεσμα μια ιδιαιτέρως επιδραστική ιστορία η οποία αποτυπώνει μία πέρα από μια γυναίκα-μητέρα και μία σχέση με το παιδί της, αλλά και με τον σύζυγό της, καθώς επίσης και τη συνολική τοποθέτησή της στην κοινωνία ολόκληρη.

Να σημειώσω τρία σημαντικά πράγματα. Ο τίτλος Σήμερα είναι η μέρα, είναι μια γενικευμένης εφαρμογής φιλοσοφική στάση που θέτει την ενσυνειδητότητα και το παρόν σε θέση οδηγού της ύπαρξης. Αν ο μέγας λαϊκός συνθέτης και στιχουργός έλεγε “η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα”, η μητέρα του αφηγητή στο παρόν βιβλίο, με το Σήμερα είναι η μέρα, του απλώνει ένα όνειρο, έναν δρόμο να τρέξει, έναν ουρανό να πετάξει. Τώρα. Ό,τι μπορεί να γίνει τώρα, θα πρέπει να γίνει τώρα. Αύριο είναι μια άλλη μέρα, ένας άλλος κόσμος, ένα καινούργιο επεισόδιο στο serial της ζωής σου. Σήμερα είναι η μέρα να με περάσεις στο τρέξιμο. Σήμερα είναι η μέρα να… Και κάπως έτσι, ήδη από τον τίτλο, έχουμε μια σημειολογική πτήση στο σημαντικό, μακριά από τη στενωπό κάποιας χιλιοειπωμένης, κενής παρηγοριάς.

Η συνεργασία μεταξύ εικονογράφου και συγγραφέα είναι έξοχη. Η Θέντα Μιμηλάκη δεν υπογράφει απλώς μια από τις καλύτερες δουλειές της, αλλά επιπλέον την πιο αμεσοσυνεργατική και αυτή που συμπλέκεται περισσότερο από κάθε άλλη με το κείμενο της συγγραφέα. Υπαινιγμοί του κειμένου συμπληρώνονται ή επεκτείνονται, λέξεις βρίσκουν εικόνες που τις τραβούν ακόμα πιο μακριά, ενώ οι εικόνες της πραγματοποιούν μια δική τους οπτική αφήγηση που συμπορεύεται με το κείμενο, συνοδοιπορούν και του προσφέρουν τη δύναμη τους, μέσα από αποχρώσεις, γεωμετρίες και ευρύτερες εικαστικές επιλογές που γοητεύουν. Να θυμίσουμε ότι η εικονογράφησή της Θέντας Μιμηλάκη έχει διακριθεί  στο Nami Concours 2023.

Τέλος, η συνολική έκδοση, από την επιλογή του σχήματος, το σκληρόδετο εξώφυλλο, την ποιότητα του χαρτιού, τα εσώφυλλα, τη γραμματοσειρά, φανερώνουν μια συνολική προσέγγιση στις εκδόσεις που έχουμε ανάγκη.

Για αναγνώστες από 4+ περίπου ετών

Πηγή:

https://www.elniplex.com/simera-einai-i-mera